Familieopstelling of systemisch opstellen is een mooie en werkzame methode om de oorzaak van een klacht op een dieper niveau te bekijken. Vaak is er een relatie tussen de klacht en iemand in het familiesysteem.
De ziel wil harmonie.
Het familiesysteem streeft naar harmonie. Is bijvoorbeeld een familielid “vergeten” binnen het gezin (bijv. een kind dat tijdens de geboorte of heel jong overlijdt, iemand die is verstoten, zwart schaap, enz) dan zal er vaak later in de generaties een persoon zijn die zich verbonden voelt met deze persoon. Dit wordt verstrikking genoemd. Pas als de “vergeten” persoon zijn eigen plek krijgt binnen de familie, is degene die zich heeft verbonden vrij zijn eigen weg te gaan. De harmonie is hersteld en de klacht mag verdwijnen.
Loyaliteit tussen kind en ouder.
Ook loyaliteit naar de ouders of anderen binnen de familie kan een rol spelen. Onbewust worden verdriet, boosheid enz. overgenomen van anderen, dit kan met name kinderen zwaar belasten. Het komt ook voor dat kinderen de rol van een ouder overnemen en een veel te grote verantwoordelijkheid gaan dragen. Beide zaken gebeuren onbewust en vanuit liefde.
Tijdens een opstelling krijgt ieder weer zijn eigen plek terug en draagt zijn eigen verantwoordelijkheid. Wanneer je op je eigen plek staat voel je je eigen kracht het best.
Werken met symbolen.
Door met symbolen te werken en die een plaats te geven in de ruimte worden onderlinge verhoudingen zichtbaar. Door de verstrikkingen te ontrafelen wordt er veel duidelijk en met een paar rituele zinnen kan deze verstrikking opgeheven worden.
Bij overname van gevoelens worden deze met een ritueel teruggegeven aan de oorspronkelijke eigenaar. Dit wordt door beide partijen als een opluchting ervaren.
Een voorbeeld:
Sta jij op de goede plek?
Tijdens familieopstellingen kom ik heel vaak “gaten” in de kinderrij tegen. Gaten die vallen doordat er een kindje mist. Bijvoorbeeld door een miskraam of abortus, een stilgeboorte of een kindje dat heel kort heeft geleefd en waar vervolgens nauwelijks meer over gesproken werd.
Ze werden verzwegen, niet gezien, niet erkent in hun korte bestaan.
Wat is jouw plek.
Wanneer jij na een zo’n gebeurtenis geboren wordt kom je op een verkeerde plek in de rij te staan. Je wordt bijvoorbeeld als tweede kind gezien terwijl je in feite de derde in de rij bent.
Je staat dus niet op jouw eigen plek, wat maakt dat je in het dagelijks leven ook moeite kunt hebben met het innemen van je eigen ruimte, niet goed weet wat je wilt of wie je bent.
Helende opstelling.
Wanneer in de opstelling het vergeten kind er symbolisch bij gezet wordt, zodat iedereen op de juiste plek in de kinderrij komt te staan, voelt het anders dan ervoor. Compleet, kloppend, is een vaak genoemd gevoel. Op de juiste plek voel je je krachtig. Ik zie het ook terug in de lichaamshouding. Ineens is die veranderd: rechtop, stevig op de benen, blik vooruit en vaak een zucht van verlichting.
Balans in de familieziel.
Pas wanneer alle kinderen mee tellen is er balans in de familieziel en kan iedereen zijn eigen plek innemen. In de opstelling en in het leven.
Hierdoor wordt het eenvoudiger te voelen wat voor jou wel of niet goed is. Wordt kiezen en het stellen van grenzen makkelijker.